WIELKIEJ WOJNY NAD RAWKĄ I BZURĄ
W czasie Wielkiej Wojny nad Rawką i Bzurą – od grudnia 1914 do lipca 1915 – tylko na odcinku frontu między Sochaczewem a Skierniewicami walczące armie poniosły ogromne straty. Szacunkowo, zginęło wówczas około 80.000 żołnierzy.
Na terenie objętym działaniami wojennymi od zimy 1914 do lata 1915 r. ucierpiała także lokalna ludność. Zniszczone zostały zabudowania, uprawy i wiele lasów, wytrzebione zostały zwierzęta domowe i dzikie.
Pod koniec 1914 r. wojna manewrowa na w froncie wschodnim, przekształciła się w wojnę pozycyjną.
KALENDARIUM
18.12.1914 r. Wojska niemieckie weszły do Bolimowa, wojska rosyjskie utworzyły linię obrony, wkrótce rozpoczęła się krwawa wojna pozycyjna
Zimowa Bitwa nad Rawką (styczeń/luty 1915)
styczeń 1915 – próby zastosowania w sytuacjach bojowych gazów drażniących i łzawiących podejmowane przez armię niemiecką
31.01.1915 – pierwszy w historii atak z masowym bojowym użyciem broni chemicznej:
Niemcy prócz ciężkiej artylerii użyli 18.000 pocisków z gazem łzawiącym oraz drażniącym. Bezskutecznie.
Kampania wiosenna nad Rawką (luty–maj 1915)
Lokalne starcia z użyciem artylerii. Rosjanie dokonali 6 udanych ataków minowych, podkopując się pod pozycje niemieckie, wysadzili je w powietrze.
Użycie gazów trujących (maj–lipiec 1915):
31 maja 1915 – Niemcy użyli ok. 12000 butli z których wypuścili 240 ton zabójczego chloru (między Majdanem Bolimowskim a Zakrzewem).
12 czerwca 1915 – kolejny atak bronią chemiczną – użyto ok. 4500 butli z chlorem (między Suchą i Zakrzewem).
6 lipca 1915 – Armia Niemiecka wypuściła lotny chlor z 9 000 butli (między Wolą Szydłowiecką a Zakrzewem).
W tych atakach, na skutek użycia broni chemicznej zagazowanych zostało tysiące żołnierzy Armii Rosyjskiej i ok 1700 z Armii Niemieckiej.
16-17 lipca 1915 koniec walk nad Rawką.
Dla miejscowej ludności nadszedł czas walki z głodem i odbudowy zniszczonych gospodarstw.
opracowanie: Anna Zalewska
(Kierownik projektu Archeologiczne Przywracanie Pamięci o Wielkiej Wojnie)