Działania prospołeczne 2025
𝗠𝗜𝗘𝗗𝗡𝗜𝗘𝗪𝗜𝗖𝗘 𝟭𝟵𝟭𝟱: 𝟭𝟭𝟬. 𝗿𝗼𝗰𝘇𝗻𝗶𝗰𝗮 𝗮𝘁𝗮𝗸𝗼́𝘄 𝗴𝗮𝘇𝗼𝘄𝘆𝗰𝗵 𝗽𝗼𝗱 𝗕𝗼𝗹𝗶𝗺𝗼𝘄𝗲𝗺
Minęło 110 lat od dokonania ataków z użyciem broni chemicznej przez armię niemiecką na terenie współczesnej Polski. W dorzeczu Bzury i Rawki, w okolicy Bolimowa, Woli Szydłowieckiej, Miedniewic, Nowej Suchej itd. – w czasie Wielkiej Wojny zrealizowane zostały trzy ataki falowe z zastosowaniem lotnego chloru. Ofiary tych wydarzeń spoczywają w pojedynczych i zbiorowych mogiłach, tzw. „groblach” jak również w kryptach Sanktuarium Matki Bożej Świętorodzinnej w Miedniewicach.
Z myślą o uczczeniu pamięć ofiar broni chemicznej, Koło Gospodyń Wiejskich w Miedniewicach w sobotę, 7 czerwca 2025 r., zorganizowało uroczystości, które obejmowały:
odsłonięcie tablicy upamiętniającej wydarzenia z czasu I wojny światowej jakie miały miejsce na naszym terenie, ze szczególnym uwzględnieniem ataków chemicznych;
Mszę Świętą z modlitwą za ofiary jakie poniosły obie armie niemiecka i rosyjska w szeregach których służyło również wielu Polaków, a ofiary były też wśród ludności cywilnej okolic,
złożenie kwiatów w kryptach naszego Sanktuarium.
Treści oraz ilustracje zawarte na tablicy zostały opracowane przez Fundację Przydrożne Lekcje Historii. Dziękujemy za możliwość przyczynienia się do upamiętnienia i upowszechniania wiedzy o tych dramatycznych wydarzeniach sprzed ponad wieku.


Krypty Sanktuarium Miedniewickiego, Miedniewice, fot. Marzena Szymczak oraz Miasto i Gmina Wiskitki (8.06.2025)
więcej fotografii zob:
https://www.facebook.com/KGWMiodowianki
BOLIMÓW 1915: warsztaty w Bolimowie 31 maja 2025 r.
Bardzo dziękuję za przybycie i czynny udział wszystkim obecnym 🙂
Fotorelacja M-GOK Bolimów (dziękuję 🙂

Bolimów, M-GOK 31 maja 2025


Prezentacja problematyki hereditas damnosa na przykładzie cmentarza wojennego z okresu Wielkiej Wojny we wsi Wola Szydłowiecka, woj. łódzkie, na Ogólnopolskiej Konferencji naukowej dnia 4 kwietnia 2025 r. w Warszawie

Prezentacja problematyki trudnego, dysonansowego dziedzictwa wojny ze szczególnym podkreśleniem istotności problematyki dotyczącej grobów i cmentarzy wojennych nastąpiła w ramach Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej pt. Terminy kluczowe w archeologii w Warszawie w Instytucie Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk w dniu 4.IV.2025. Tytuł prezentacji:
HEREDITAS DAMNOSA (z) CZASU WOJNY
Terminy kluczowe dla badań dotyczących materialności
negatywnego, niechcianego, dysonansowego dziedzictwa
oraz zarządzania nim i upowszechniania wiedzy o nim
Historia słów jest historią ich użycia, a więc odniesień do innych słów w systemie oraz odniesień do bytu, o którym się orzeka. Jeśli by więc potraktować nowe lub na nowo angażowane terminy – podatne na ich stosowalność – w kontekście studiów nad dziedzictwem, a pośrednio w archeologii, jako „wehikuły poznawcze” lub „eksploracyjne”, to stanowić by one mogły klucze „otwierające” nas na cechy naszego aktualnego bytowania w świecie. I w tym sensie, również „nowe” – w rozumieniu jeszcze nie w pełni „ukorzenione” znaczeniowo i funkcjonalnie – terminy proponuję tu eksperymentalnie uznać za
„kluczowe”.
Zaproponowane w prezentacji podejście wpisuje się poniekąd w semantykę historyczną, nie pretenduje jednak przy tym do bliskości eksplanacyjnej względem semantyki leksykalnej, której doskonałą wykładnię stanowią np. badania „językowego obrazu świata”, choć docenia jej przydatność. Przyjąwszy za Reinhartem Kosseleckiem, że: (i) historia pojęć spełnia rolę medium pomiędzy dziejami realnymi a dziejami świadomości oraz (ii) pojęciom można przypisać role „performatów” podjęta tu zostaje próba zaktywizowania pięciu wybranych pojęć w roli „wzierników” pomocnych w rozpoznawaniu specyfiki działań („praktyk”) materialno-dyskursywnych w odniesieniu do materialnych pozostałości trudnej, nieodległej w czasie przeszłości.

Uczestniczki i prelegentki Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej pt. Terminy kluczowe w archeologii (4.IV.2025)
O wyborze pojęć zadecydowało to, że postrzegamy je jako rezonujące z materialnym wymiarem tego, co można opisać z zastosowaniem pojęcia obranego w tym tekście za przewodnie hereditas damnosa w jego wykraczającym poza ramy formalnoprawne rozumieniu. Mowa o następujących pojęciach: dziedzictwo „negatywne” i „dysonansowe” oraz „nekrodziedzictwo” i praktyki “nekrocydalne” (zaproponowane przez Ewę Domańską).
Pojęcia zaproponowane przeze mnie w trakcie konferencji, mogą być traktowane jako użyteczne zwłaszcza w kontekście rozpoznawania pozostałości wojen, a także zarządzania nimi i upowszechniania wiedzy o nich we współczesności. Rozważane są zwłaszcza w nurcie krytycznych studiów nad dziedzictwem. Z uwagi na ich znikomość, bardziej niż na przeglądzie świadectw językowych faktycznych zastosowań tych pojęć w dyskursie mowa tu o kwestii stosowności ich (potencjalnej) stosowalności.

Uczestniczki, prelegentki i słuchaczki Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej pt. Terminy kluczowe w archeologii (4.IV.2025).
Ø REZENTACJA STANOWIŁA ELEMENT REALIZACJI PROJEKTU: Cmentarz wojenny i relikty fortyfikacji polowych Wielkiej Wojny – damnosa hereditas, kazanie o pokoju i źródło wiedzy
Ø NSTYTUCJE: Instytut Archeologii Uniwersytet Łódzki, Fundacja Przydrożne Lekcje Historii;
Ø AUTORZY : Anna I. Zalewska & Jacek Czarnecki
Ø Poster stanowił element upowszechniania wyników projektu dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu: Ochrona zabytków archeologicznych 2025.
„Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego”.

Działania prospołeczne 2020-2024
I warsztaty
13 września 2020 w miejscu będącym świadkiem wielkiej transnarodowej historii tj. w Bolimowie w ramach projektu pt.
ARCHEOLOGIA FRONTU WSCHODNIEGO WIELKIEJ WOJNY I DZIEDZICTWO KONFLIKTÓW ZBROJNYCH JAKO WYZWANIE POZNAWCZE, SPOŁECZNE I KONSERWATORSKIE (AFW)
odbędzie się prezentacja zabytków archeologicznych będących śladami działań wojennych z lat 1914-1915 w centralnej Polsce, które zostały rozpoznane i zadokumentowane w procesie badań archeologicznych przeprowadzonych w latach 1998-2018 w rejonie Rawki i Bzury w centralnej Polsce.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, uzyskanych z dopłat ustanowionych w grach objętych monopolem państwa, zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych.
Działania prospołeczne 2019
I warsztaty
21 września 2019 bezpośrednio w miejscu doświadczonym tj. na cmentarzach wojennym w Puszczy Bolimowskiej, w okolicy wsi Wola Szydłowiecka i Joachimów Mogiły w ramach przedsięwzięcia pt.
Doświadczone miejsca jako przestrzenie opieki nad zabytkami, ochrony trudnego dziedzictwa XX wieku i edukacji dla pokoju
odbyły się warsztaty pod hasłem: “Doświadczone miejsca mogą być przestrzeniami opieki nad zabytkami oraz motywacją do ochrony trudnego dziedzictwa XX wieku, a także kontekstem do działań z zakresu edukacji dla pokoju”.

II warsztaty
26 października 2019 prace porządkowe na cmentarzu wojennym w Wólce Łasieckiej zrealizowane z czynnym zaangażowaniem miejscowych mieszkańców stały się kontekstem do warsztatów pt. Doświadczone miejsca jako przestrzenie opieki nad zabytkami, ochrony trudnego dziedzictwa XX wieku i edukacji dla pokoju

III warsztaty
19 grudnia w Szkole Podstawowej w Huminie odbyły się warsztaty w trakcie których uczniowie samodzielnie i zgodnie z instrukcją stworzyli pytania do Quizu nt. historii działań wojennych 1914-1915 oraz materialnego dziedzictwa militarnego w dorzeczu Rawki
Doświadczone miejsca jako przestrzenie opieki nad zabytkami, ochrony trudnego dziedzictwa XX wieku i edukacji dla pokoju


Fotorelacje z działań realizowanych w ramach stypendium
Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pt. Doświadczone miejsca
jako przestrzenie opieki nad zabytkami, ochrony trudnego dziedzictwa XX
wieku i edukacji dla pokoju.
Zabytki ruchome APP (2014-2018)
Copyright APP. Zdjęcia Anna Zalewska
Invalid Displayed Gallery

Materialne pozostałości życia i śmierci w okopach na froncie wschodnim oraz
stan przemian krajobrazu pobitewnego w rejonie Rawki i Bzury”, przyjętego
do finansowania przez Narodowe Centrum Nauki