Archeologia Frontu Wschodniego Wielkiej Wojny i dziedzictwo konfliktów zbrojnych jako wyzwanie poznawcze, społeczne i konserwatorskie
(akronim: AFW)
to dążenie do:
– kompleksowego opracowania wyników badań archeologicznych, antropologicznych i historycznych, odnoszących się do znalezisk i zabytków ruchomych oraz zabytków nieruchomych, które zostały zinterpretowane jako ślady działań wojennych z lat 1914-1915 w centralnej Polsce w procesie badań przeprowadzonych w latach 1998-2018;
-wypracowania na podstawie konkretnej grupy znalezisk i zabytków ruchomych (ponad 20 tysięcy) oraz nieruchomych (250 km kw.) z czasów I wojny światowej, propozycji klucza interpretacyjnego, który byłby potencjalnie pomocny w waloryzowaniu, kategoryzowaniu, konserwacji materialnych pozostałości I wojny światowej;
-upubliczniania na forach lokalnym i krajowym oraz na forum międzynarodowym – informacji na temat procesu archeologicznego, w wyniku którego, do rangi zabytków podnoszone są wybrane materialne ślady I wojny światowej na froncie wschodnim.
Zanikające materialne pozostałości po minionych konfliktach zbrojnych, które rozegrały się / zostały rozegrane (często na skutek kalkulacji i wyrachowania sił zewnętrznych, które chciały robić to co najgorsze “na cudzym podwórku”) – stają się przedmiotem badań archeologii współczesnych konfliktów.
Teren centralnej Polski (dziś woj. mazowieckie i łódzkie) był areną Wielkiej Wojny. M.in. nad Rawką i Bzurą – od Skierniewic na południu po Sochaczew na północy, w krajobraz wryły się ślady wojny sprzed stu lat, które same w sobie są przydrożnymi lekcjami historii. Opowiadają nam one o tym, jak bardzo zagmatwany i złożony jest otaczający nas krajobraz. To właśnie te ślady zainspirowały nas do tego, by chcieć wiedzieć i starać się zrozumieć więcej.
ARCHEOLOGIA FRONTU WSCHODNIEGO WIELKIEJ WOJNY
Wojny i konflikty są stałym elementem działalności ludzkiej, od zarania dziejów po dzień dzisiejszy. Dynamicznie rozwijająca się antropologicznie ukierunkowana archeologia współczesnych konfliktów staje się istotnym elementem praktyk kulturowych w naszym kraju, w tym realizowania zadań o charakterze transdyscyplinarnym – z archeologią, historią, antropologią, studiami nad pamięcią, studiami nad krajobrazem oraz ich sensem i znaczeniem dla współczesnego Człowieka (jednostki i wspólnoty) – w planie centralnym.
Tego typu badania mają na celu rozpoznawanie, dokumentowanie, konserwację i otaczanie ochroną u uczynienie wartościowymi społecznie i poznawczo – śladów materialnych po stoczonych w przeszłości bitwach.
Ramy ogólnej koncepcji stanowiącej podstawę działań zaplanowanych w projekcie AFW
wyznaczają:
-
dążenie do wypracowania takich sposobów radzenia sobie z wartością, specyfiką, ale i z nadmiarem tych materialnych pozostałości nieodległej w czasie przeszłości (stanowiących znaczną – ilościowo i jakościowo – grupę znalezisk rozpoznawana z udziałem archeologii w latach 1998-2018 w centralnej Polsce), których rezultatem będzie:
– szczegółowe opracowanie wyników badań archeologicznych, historycznych i antropologicznych, odnoszących się do znalezisk i zabytków ruchomych oraz zabytków nieruchomych, które zostały zinterpretowane jako ślady działań wojennych z lat 1914-1915 w centralnej Polsce w procesie badań przeprowadzonych w latach 1998-2018;
– wsparcie działań dokumentacyjnych zasobu zabytkowego definiowanego jako zabytki archeologiczne i stanowiska archeologiczne stanowiące materialną pozostałość działań zbrojnych z okresu I wojny światowej
– upowszechnianie wiedzy na temat dziedzictwa kulturowego i jego wartości również w odniesieniu do dziedzictwa konfliktów zbrojnych XX w. w tym z I wojny światowej.
– Kierownik i pomysłodawczyni projektu AFW,
Anna Zalewska
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, uzyskanych z dopłat ustanowionych w grach objętych monopolem państwa, zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych.