czerwiec 2015 – PODSUMOWANIE

 Realizacja projektu APP w czerwcu 2015 roku:

DZIAŁANIA PROSPOŁECZNE:

22 czerwca 2015

Zespół Naukowy Archeologiczne Przywracanie Pamięci o Wielkiej Wojnie miał przyjemność gościć grupę Naukowców (Historyków i Archeologa) oraz Studentów, ze Stanów Zjednoczonych.

Na zaproszenie dr Anny Zalewskiej, Goście odwiedzili  m.in.  teren byłego pola  bitwy nad Rawką,  stanowiska archeologiczne w trakcie prowadzonych na nich prac w ramach projektu “Archeologiczne Przywracanie Pamięci o Wielkiej Wojnie”, powstające Muzeum Historii Ziemi Bolimowskiej, Kościoły Farny i Kościół Św Anny w Bolimowie oraz ścieżkę edukacyjną Przydrożne Lekcje Historii opracowaną przez Fundację FPLH (tj. przydrożne lekcje:              a/ Bolimowskiej Wsi: Cmentarz Wojenny, b/  Krater minowy “nr 227”,  c/ relikty frontu pozycyjnego nad Rawką ziemianki niemieckie.

Przewodnikami byli: dr Anna Zalewska oraz mgr Bartłomiej Klęczar.

 

_DSC9988 _DSC9937

Na zdjęciach:  Goście z USA oraz Członkowie Zespołu Naukowego APP na Wojennym Cmentarzu w Bolimowskiej Wsi  i wizyta w Puszczy Bolimowskiej w trakcie zwiedzania miejsc naznaczonych Wielką Wojną wyniki dotychczasowych badań przybliżał mgr Bartłomiej Klęczar (Członek Zespołu Naukowego APP (po prawej stronie).

Goście ze Stanów Zjednoczonych byli pod wrażeniem stanu zachowania materialnych pozostałości po Wielkiej Wojnie na terenie Gminy Bolimów oraz sposobów ich upamiętniania.

_DSC9919

Badacze i Studenci z USA zwiedzili też wystawę poświęconą Historii Wielkiej Wojny nad Rawką i Bzurą (w tym Atakom Gazowym) w   powstającym Muzeum Ziemi Bolimowskiej, gdzie obejrzeli wystawę planszową w j. polskim i angielskim  – przygotowaną przez Członków Zespołu APP ( Annę Zalewską i Jacka Czarneckiego oraz Stanisława Kalińskiego) dla OPCW i czasowo prezentowaną w Muzeum oraz wystawkę ciekawych znalezisk z bieżących badań archeologicznych – przygotowaną przez Członka Zespołu APP  Bartłomieja Klęczara. Obydwie formy przekazu wzbudziły duże zainteresowanie Badaczy i Studentów oraz sprowokowały wiele pytań … i to uwielbiamy 🙂

Odwiedzili nas Wspaniali Studenci oraz Badacze/ Wykładowcy:

Profesor Adrian Mandzy, pod którego kierunkiem ww grupa na zaproszenie dr Anny Zalewskiej zwiedzała  w trakcie objazdu naukowego m.in. relikty wojenne na terenie Gminy Bolimów  jest archeologiem i Kierownikiem Interdyscyplinarnego Międzynarodowego Programu Studiów (Director, Interdisciplinary International Studies Program) w Morehead State University w Kentucky (USA). Prof A. Mandzy specjalizuje się w Archeologii Konfliktu i bardzo liczymy na dalszą z nim współpracę.
Profesor Karen Petrone, jest historykiem i Dziekanem Wydziały Historii na Uniwersytecie w Kentucky  (chair of the University of Kentucky History Department) oraz autorka między innymi książki pt. The Great War in Russian Memory*. Mamy nadzieję, że ten świeżo nawiązany kontakt intelektualny wkrótce ulegnie konstruktywnemu pogłębieniu.

Profesor Ken Slepyan z Transylvania University Lexington, Kentucky jest historykiem autorem wielu prac na temat: History of the Soviet Union, Europe in the Nineteenth Century, Modern German History, The Holocaus, Gender in European History. Na język polski przetłumaczono Jego pracę PARTYZANCI STALINA (oryg.  STALIN’S GUERRILLAS: SOVIET PARTISANS IN WORLD WAR II) –  jedyna dotąd napisaną z taką dokładnością historia radzieckiej partyzantki**

Wydaje się, że połączenie przekazu

1/ miejsc samych w sobie oraz

2/ Przydrożnych Lekcji Historii (jedna z tablic przygotowanych przez Fundację Przydrożne Lekcje Historii – w tle) i

3/ wyników dotychczasowych badań projektu badawczego Archeologiczne Przywracanie Pamięci o Wielkiej Wojnie

– ma wielki potencjał!

_DSC9971Na zdjęciu: w tyle Członkowie i współpracownicy Zespołu Naukowego APP (m.in. Michał Jakubczak nasz AS od GIS) a od lewej prof. Ken Slepyan (Transylvania University Lexington, Kentucky),  Dr Anna Zalewska pokazująca wizualizacje obszaru badań i wyniki badań APP, po prawej stronie prof. Karen Petrone (University of Kentucky History Department). Na pierwszy, planie Studenci z USA.

Zespół Naukowy APP

Dziękuję Członkom Zespołu Naukowego, tym razem zwłaszcza Bartłomiejowi Klęczarowi za to, że nasi Goście mogli wynieść tak wiele z tej jednodniowej wizyty a my po raz kolejny mogliśmy się przekonać, że to co robimy ma sens.

Uwaga: wystawę planszową można zwiedzać w Muzeum  (Stary Budynek Plebanii – do końca wakacji 2015.

 Budynek Starej Plebanii  jest aktualnie Bazą terenową Zespołu Naukowego APP –  dzięki życzliwości Księdza Proboszcza oraz Stowarzyszenia Inicjatywa Ziemi Bolimowskiej – którym w tym miejscu  dziękujemy.

*Indiana-Michigan Series in Russian and East European Studies (2011), http://www.iupress.indiana.edu/product_info.php?products_id=667357

** https://www.transy.edu/about/faculty_bio.htm?ID=0061769

http://www.rebis.com.pl/rebis/public/books/book.html?co=print&id=K3652

 

DZIAŁANIA POZNAWCZE:

I. Badania nieinwazyjne

W czerwcu opracowane zostały wyniki badań nieinwazyjnych tj. prospekcji powierzchniowej na obszarze o łącznej powierzchni 39 kilometrów kwadratowych tj. wschodniej połowy arkusza AZP nr 60-57 – województwo łódzkie, gminy Nieborów oraz Bolimów, oraz północna połowa arkusza nr 62-58 – województwo łódzkie, gminy Skierniewice oraz Mokra Prawa.

 

Wykonane zostały:

* inwentarz terenowych form własnych;

* inwentarz znalezisk ruchomych;

* mapy zniszczeń obiektów (przykład poniżej).

 

Załącznik 7 - Mapa zniszczeń

 

Decyzja o badaniach powierzchniowych w ramach  arkusza AZP nr 60-57 była podyktowana potrzebą weryfikacji terenowej form własnych  zachowanych w rzeźbie terenu, które zostały zlokalizowane dzięki  zobrazowaniom LiDAR, oraz próba zweryfikowania przydatności klasycznej prospekcji archeologicznej na polach ornych w trakcie badań nad I Wojną Światową. Ważnym przyczynkiem do wybrania tego obszaru było także umiejscowienie w Nieborowie sztabu wojsk Niemieckich w czasie Wielkiej Wojny. Powodem wyboru arkusza AZP nr 62-58, mimo jego zapleczowego charakteru, była próba uzyskania szerszego tła dla analizy materialnych pozostałości po codzienności 1915 żołnierzy armii niemieckiej.

Wnioski metodyczne: Prospekcja prowadzona na polach ornych wykazała na badanym terenie niską przydatność klasycznych badań powierzchniowych w badaniach stanowisk powiązanych z Wielką Wojną na terenach intensywnie wykorzystywanych rolniczo.

Wnioski konserwatorskie: Pozostałości struktur związanych z Wielką Wojną, na obszarze badanych arkuszy AZP stanowią nieodzowną część krajobrazu nie tylko historycznego ale też i kulturowego. Konieczne jest ich zachowanie i objęcie ochroną. W przypadku części struktur wymagana jest dalsza weryfikacja ich funkcji i chronologii przez badania niedestrukcyjne lub wykopaliskowe.

Opracowanie z uwzgl. wniosków zawartych w Sprawozdzaniu z badań powierzchniowych autorstwa: mgr Michała Jakubczaka (członek Zespołu Naukowego APP) i lic. Huberta Dziewiczkiewicza (Współpracownik Zespołu Naukowego APP)

II. Badania inwazyjne

Rozpoczęte zostały prace wykopaliskowe na obiektach pierwszowojennych stanowiących pozostałość stacjonowania 9. Armii Niemieckiej na terenie   Nadleśnictwa Skierniewice przy Trakcie Budnickim.

Decyzja o inwazyjnym rozpoznaniu tych obiektów podyktowana była aktualna ich kondycją: Obiekty te uległy bardzo silnym przekształceniom w wyniku działalności detektorsytów – zadokumentowane zostały zniszczenia oraz rozpoznana struktura ziemianek i śmietnisk.

_DSC9963 Fot. Anna Zalewska (Copyright APP)

Nie wykluczone, że jeden z badanych rozległych obiektów (o odmiennej strukturze konstrukcyjnej od dotychczas rozpoznanych) był lazaretem lub punktem opatrunkowym.

_DSC9953

Fot. Anna Zalewksa (Copyright APP)

Element przyjętej strategii w odniesieniu do silnie zniszczonych obiektów (głównie przez poszukiwaczy militariów):

 Konserwacja przez dokumentację: fragment rozpoznanej transzei.

Wnioski szczegółowe z przeprowadzonych w czerwcu badań zawarte zostaną w Sprawozdaniach z prac terenowych oraz w dziełach autorskich Członków Zespołu APP

– Anna Zalewska

Kierownik projektu APP